Konferencje
Colloquium Prawno-Historyczne
Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne to ogólnopolska konferencja naukowa cyklicznie organizowana przez Katedrę Historii Państwa i Prawa oraz Doktryn Polityczno-Prawnych Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Opolskiego. Wcześniej organizatorami konferencji były Katedra Doktryn Polityczno-Prawnych i Prawa Rzymskiego i Katedra Historii Państwa i Prawa WPiA UO. Od 2016 r., ze względu na wrocławskiego współorganizatora, funkcjonuje nazwa Colloquium Prawno-Historyczne. Do grona stałych współorganizatorów konferencji należą: Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego (od 2014 r.), a od 2005 r.: Centrum Dokumentacji Europejskiej w Opolu, Stowarzyszenie Katolickie „Civitas Christiana” – Oddział w Opolu oraz Koło Naukowe Inter-Lex WPiA UO. W latach 2007-2017 współorganizatorem było także Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu. W latach 2020 i 2021 z powodu pandemii Coloquium nie odbyło się.
Kierownikami naukowymi Opolskiego Colloquium Prawno-Historycznego są:
prof. zw. dr hab. Włodzimierz Kaczorowski (od 2005 r.),
prof. zw. dr hab. Józef Koredczuk (od 2009 r.),
prof. UO dr hab. Andrzej Szymański (od 2018 r.),
dr hab. Tomasz Scheffler (od 2020 r.),
prof. UO dr hab. Ewa Kozerska (od 2021 r.).
W latach 2005-2018 kierownikiem naukowym był także prof. zw. dr hab. Marek Maciejewski (2005 r.-2018). Funkcję sekretarza pełni: ks. dr Piotr Sadowski. W latach 2005-2017 współsekretarzami byli także Andrzej Szymański, 2005-2021 dr Ewa Kozerska, 2014-2020 dr Tomasz Scheffler.
Na przestrzeni minionych lat Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne gościło szereg wybitnych specjalistów z zakresu prawa rzymskiego, historii państwa i prawa, doktryn polityczno-prawnych i innych, z kraju i zza granicy (Libanu, Ukrainy, Białorusi, Włoch, Czech i Bułgarii). Dla młodych adeptów nauki stanowi wspaniałą okazję do zaprezentowania swoich zainteresowań badawczych, jak i daje możliwość zadzierzgnięcia przyjaźni naukowych. Owocem minionych konferencji są także publikacje książkowe, które stanowią trwały wkład w rozwój poszczególnych koncepcji z zakresu prezentowanych dziedzin prawa.
I Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne
13 maja 2005 r. – Opole
Historia prawa w służbie sprawiedliwości
II Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne
9 maja 2006 r. – Opole
Prawne, historyczne i doktrynalne aspekty sprawiedliwości
III Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne
18 kwietnia 2007 r. – Brzeg
Prawne, historyczne i doktrynalne aspekty własności w Europie
IV Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne
7 maja 2008 r. – Brzeg
Prawne, historyczne i doktrynalne aspekty wolności z perspektywy dziejów Europy
V Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne
(organizowane wraz z Akademią Leona Koźmińskiego w Warszawie)
13 maja 2009 r. – Brzeg
Nauka i nauczanie prawa w Europie. Od starożytności do współczesności
VI Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne
(organizowane wraz z Wyższą Szkołą Administracji i Biznesu im. E. Kwiatkowskiego w Gdyni)
13-14 maja 2010 r. – Niewodniki
Egalitaryzm i elitaryzm. Tradycja i przyszłość Europy
VII Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne
17-18 maja 2011 r. – Brzeg
Europejska tradycja prawa
VIII Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne
17 kwietnia 2012 r. – Brzeg
Ius belli et pacis w tradycji europejskiej
IX Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne
15-16 maja 2013 r. – Brzeg
Prawno-historyczne oraz teologiczne aspekty tolerancji i nietolerancji religijnej
X Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne
(organizowane wraz z Wydziałem Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego)
8-9 maja 2014 r. – Brzeg
Pacta sunt servanda – nierealny projekt, czy gwarancja ładu społecznego i prawnego?
XI Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne
(organizowane wraz z Wydziałem Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego)
6-7 października 2015 r. – Brzeg
Od zgromadzeń ludowych do parlamentów. Konferencja z okazji jubileuszu Profesora Włodzimierza Kaczorowskiego
XII Colloquium Prawno-Historyczne (organizowane wraz z Wydziałem Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego) 10-11 maja 2016 r. – Brzeg Edukacja Prawnicza od Bejrutu do Bolonii. W Jubileusz 10-lecia Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Opolskiego
Międzynarodowa Konferencja „European legal education – between Bologna and Efficiency” (organizowana wraz z Wydziałem Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego) 10-11 maja 2016 r. – Brzeg
XIII Colloquium Prawno-Historyczne (organizowane wraz z Wydziałem Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego) 10-11 maja 2017 r. – Brzeg Miasto – idea, historia i prawo. W 800-lecie lokacji miejskiej Opola
XIV Colloquium Prawno-Historyczne (organizowane wraz z Wydziałem Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego) 10 maja 2018 r. – Opole Res publica semper reformanda
XV Colloquium Prawno-Historyczne (organizowane wraz z Wydziałem Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego) 9-10 maja 2019 r. – Opole Iura et leges między Wschodem a Zachodem – aspekty prawno-historyczne
Prelegentami, sekretarzami i przewodniczącymi sesji czy sekcji byli:
I Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne:
Stanisław L. Stadniczeńko, Włodzimierz Kaczorowski, Ewa Kozerska, Andrzej Szymański, Wojciech Dajczak, Franciszek Longchamps de Beriér, Piotr Sadowski.
II Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne:
Stanisław L. Stadniczeńko, Marek Maciejewski, Janusz Łuczak, Jarosław Chmielewski, Mirosław Sadowski, Ewa Kozerska, Sławomir Bralewski, Paulina Święcicka, Bartosz Szolc-Nartowski, Piotr Sadowski, Włodzimierz Kaczorowski, Korneliusz Pszczyński, Tadeusz Domińczyk, Andrzej Szymański.
III Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne:
Stanisław L. Stadniczeńko, Marek Maciejewski, Witold Wołodkiewicz, Ewa Kozerska, Emile Bejjani, Wojciech Dajczak, Artur Mezglewski, Włodzimierz Kaczorowski, Piotr Sadowski, Monika Koncur, Mirosław Sadowski, Bogdan Węgrzyn, Andrzej Szymański.
IV Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne:
Stanisław L. Stadniczeńko, Antoni Dębiński, Janusz Sondel, Ewa Kozerska, Piotr Sadowski, Paulina Święcicka, Bronisław Sitek, Aldona R. Jurewicz, Łukasz Marzec, Franciszek Longchamps de Beriér, Tomasz Palmirski, Jacek Wiewiorowski, Tomasz Giaro, Adam Świętoń, Włodzimierz Kaczorowski, Antoni Maziarz, Dariusz Walencik, Monika Tomaszewska, Artur Mezglewski, Anna Tunia, Marta Ordon, Barbara Pawełko, Marek Bielecki, Andrzej Szymański, Mateusz Nieć, Bogdan Szlachta, Włodzimierz Kossak, Maciej Chmieliński, Piotr Szymaniec, Jacek Srokosz, Anna Citkowska-Kimla, Piotr Kimla, Maciej Cesarz, Stefan J. Karolak.
V Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne:
Stefan M. Grochalski, Rafał Bielski, Tadeusz Cielecki, Ewa Kozerska, Marek Maciejewski, Janusz Sondel, Dariusz Szpoper, Adam Bosiacki, Konrad Nowacki, Borys Lepieszko, Jan Wawrzyniak, Rafał Bielski, Ewa Ferenc-Szydełko, Stanisław L. Stadniczeńko, Włodziemierz Kaczorowski, Rafał Wojciechowski, Anna Karabowicz, Paweł Cichoń, Józef Koredczuk, Edyta Sokalska, Paweł Fiktus, Barbara Pawełko, Tadeusz Zieliński, Wojciech Dajczak, Stefan J. Karolak, Paulina Święcicka, Piotr Sadowski, Magdalena Pyter, Maciej Marszał, Jacek Srokosz, Artur Mezglewski, Celina Nowak, Anna Tunia, Tomasz Rakoczy, Aleksandra Ratajczak, Marek Bielecki, Andrzej Szymański.
VI Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne:
Tadeusz Cielecki, Stanisław L. Stadniczeńko, Janusz Sondel, Ewa Kozerska, Marek Maciejewski, Włodzimierz Kaczorowski, Dariusz Szpoper, Józef Krukowski, Mateusz Nieć, Joanna Ożarowska-Sobieraj, Mateusz Bromboszcz, Piotr Sadowski, Florian Lempa, Michał Urbańczyk, Hanna Duszka-Jakimko, Tadeusz Zieliński, Ewa Ferenc-Szydełko, Józef Koredczuk, Adam Bosiacki, Przemysław Dąbrowski, Łukasz Walczyna, Jacek Srokosz, Renata Świrgoń-Skok, Sławomir Kursa, Tomasz Scheffler, Adam Bieniek, Radosław Wojtyszyn, Michał Szpajer, Marta Baranowska, Piotr Dwojacki, Jakub Józefczyk, Oskar Skibicki, Mikołaj Tarkowski, Michał Gałędek, Joanna Sondel-Cedarmas, Artur Mezglewski, Anna Tunia, Marek Bielecki, Bolesław Sprengel, Tomasz Rakoczy, Joanna Popek, Andrzej Gaca, Paweł Fiktus, Marcin Niemczyk, Aleksandra Bucka, Arleta Suchorska.
VII Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne:
Tadeusz Cielecki, Włodzimierz Kaczorowski, Janusz Sondel, Ewa Kozerska, Sebastiano Tafaro, Stanisław L. Stadniczeńko, Justyna Stadniczeńko-Sinica, Krystyna Chojnicka, Marek Maciejewski, Michał Jaskólski, Joanna Rostropowicz, Tomasz Scheffler, Przemysław Kubiak, Mateusz Bromboszcz, Florian Lempa, Marek Sobczyk, Joanna Ożarowska-Sobieraj, Sławomir Kursa, Łukasz Korporowicz, Paulina Święcicka, Stefan J. Karolak, Jolanta Górska, Robert Słota, Izabela Henke, Michał Makuch, Józef Koredczuk, Tomasz Rakoczy, Piotr K. Marszałek, Eugeniusz Hull, Adam Dziurok, Marek Maciejewski, Zbigniew Filipiak, Iwona Barwicka-Tylek, Łukasz Szymański, Jacek Srokosz, Paweł Fiktus, Piotr Szymaniec, Radosław Wojtyszyn, Michał Urbańczyk, Anna Machnikowska, Łukasz Felisiak, Jacek Malczewski, Valentina Perrone, Ilaria Buonocore, Michele Indellicato, Andrzej Adamczyk, Adam Bieniek, Said Edaich, Iwona Wierzchowiecka, Edyta Sokalska, Hanna Duszka-Jakimko, Maciej Cesarz, Klaudyna Białas-Zielińska, Beata Ignacek-Kuźnicka, Joanna Popek, Andrzej Rostropowicz.
VIII Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne:
Stefan M. Grochalski, Włodzimierz Kaczorowski, Tomasz Tulejski, Ewa Kozerska, Florian Lempa, Bronisław Sitek, Artur Mezglewski, Mirosław Sadowski, Stanisław L. Stadniczeńko, Tadeusz J. Zieliński, Rafał Wojciechowski, Jolanta Górska, Mateusz Byra, Mateusz Bromboszcz, Sławomir Kursa, Przemysław Kubiak, Pavel Salak, Piotr Sadowski, Izabela Precz, Anna Tunia, Said Edaich, Józef Koredczuk, Ewa Gawłowska-Stępień, Alfred Pogorzelski, Andrzej Adamczyk, Zbigniew Filipiak, Michał Makuch, Andrzej Szymański, Piotr K. Marszałek, Sebastian Kwiecień, Edyta Sokalska, Justyna Celej, Antoni Maziarz, Artur Ogurek, Marek Maciejewski, Jakub Skomiał, Łukasz Szymański, Marta Mackiewicz, Piotr Szymaniec, Klaudyna Białas-Zielińska, Anna Citkowska-Kimla, Tomasz Scheffler, Sebastian Stępień, Paweł Fiktus, Tomasz Fedorszczak, Radosław Antonów, Kamila Kasperska-Kurzawa.
IX Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne:
Piotr Stec, Tadeusz Dola, Michał Jaskólski, Marek Maciejewski, Joanna Rostropowicz, Dariusz Makiłła, Rajmund Porada, Andrzej Sylwestrzak, Janusz Sondel, Adam Czarnota, Artur Mezglewski, Stanisław L. Stadniczeńko, Ryszard Sztychmiler, Andrzej Szymański, Ewa Kozerska, Anna Tunia, Zbigniew Filipiak, Marta Mackiewicz, Łukasz Szymański, Marcin Lubertowicz, Kamila Kasperska – Kurzawa, Adam Dziurok, Józef Koredczuk, Edyta Włodarczyk, Marzanna Grabowska, Marta Ordon, Alina Rogowska, Beata Ścigała, Tomasz Rakoczy, Grzegorz Blicharz, Jacek Malczewski, Marta Baranowska, Paweł Fiktus, Radosław Antonów, Iwona Barwicka – Tylek, Stefan Karolak, Aleksandra Kaczmarczyk, Beata Gaj, Piotr Sadowski, Konrad Glombik, Piotr Jaskóła, Małgorzata Krepa, Agnieszka Czarnecka, Paweł Sobczyk, Dariusz Klejnowski-Różycki, Joanna Pisarek, Tomasz Scheffler, Bartłomiej Krzan, Leszek Bednarski, Przemysław Kubiak, Mirosław Sadowski.
X Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne:
Piotr Stec, Marek Maciejewski, Rafał Wojciechowski, Ewa Kozerska, Renata Świrgoń-Skok, Janusz Sondel, Wojciech Dajczak, Bronisław Sitek, Barbara Mielnik, Paweł Szewczyk, Piotr Krajewski, Stanisław L. Stadniczeńko, Monika Haczkowska, Ewa Ferenc-Szydełko, Józef Koredczuk, Tomasz Scheffler, Zbigniew Filipiak, Łukasz Szymański, Marta Mackiewicz, Paweł Fiktus, Jan Andrzejewski, Adam Plichta, Piotr Sadowski, Katarzyna Sadowa, Joanna Pisarek, Said Edaich, Jerzy Nikołajew, Andrzej Adamczyk, Iwona Wierzchowiecka, Paweł Wiązek, Honorata Bezat, Kamila Kasperska-Kurzawa, Marta Osuchowska, Dariusz Makiłła, Mariusz Jabłoński, Łukasz Korporowicz, Anna Tunia, Artur Mezglewski, Tomasz Rakoczy, Michał Makuch, Artur Ogurek, Piotr Zamelski, Piotr M. Pilarczyk, Aleksandra Spychalska, Magdalena Debita, Jakub Skomiał, Ewa Kozerska, Hanna Duszka-Jakimko, Przemysław Kubiak, Joanna Kruszyńska, Aleksandra D. Wojciechowska, Michał Poniatowski, Kinga Harlecka-Fordey, Andrzej Szymański.
XI Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne:
Andrzej Szymański, Ewa Kozerska, Rafał Wojciechowski, Ewa Kozerska, Anna Ceglarska, Aleksandra Szymańska, Elżbieta Loska, Anna Tarwacka, Tomasz Scheffler, Piotr Sadowski, Przemysław Kubiak, Dariusz Makiłła, Tomasz Kruszewski, Andrzej Lewicki, Piotr M. Pilarczyk, Tomasz Dolata, Mikołaj Tarkowski, Iwona Wierzchowiecka – Rudnik, Marek Wocka, Andrzej Rąpała, Jan Dzięgielewski, Andrzej Pasek, Michał Makuch, Marek Podkowski, Paweł Fiktus, Mateusz Kępa, Barbara Mielnik, Said Edaich, Paweł Sobczyk, Michał Urbańczyk, Grzegorz Stefanowicz, Józef Koredczuk, Izabela Lewandowska – Malec, Jan Zabłocki, Janusz Byliński, Włodzimierz Kaczorowski, Marian Ptak, Igor A. Isaev, Dariusz Szpoper, Marek Maciejewski, Stanisław Hoc, Stanisław L. Stadniczeńko, Stanisław S. Nicieja, Kazimierz Dola, Stefan M. Grochalski, Franciszek Marek.
XII Colloquium Prawno-Historyczne Andrzej Szymański, Ewa Kozerska, Piotr Sadowski, Tomasz Scheffler, Jacek Srokosz, Anna Pikulska–Radomska, Przemysław Kubiak, Aleksandra Szymańska, Piotr Ryguła, Łukasz Jan Korporowicz, Ireneusz Jakubowski, Krzysztof Szczygielski, Joanna Ożarowska, Grzegorz Nancka, Marek Maciejewski, Stanisław L. Stadniczeńko, Józef Koredczuk, Aleksandra Grześkowiak, Tomasz Kruszewski, Rafał Kania, Janusz Oszytko, Tomasz Rakoczy, Tomasz Dolata, Marek Podkowski, Paweł Fiktus, Paweł Wiązek, Marek Wocka, Artur Lis, Bartosz Janczak, Monika Tomaszewska, Andrzej Adamczyk.
Międzynarodowa Konferencja „European legal education – between Bologna and Efficiency”, Marek Maciejewski, Andrzej Szymański, Ewa Kozerska, Piotr Sadowski, Tomasz Scheffler Adam Bosiacki, Katarzyna Miksza, Olha Zolotar, Michael Denga, Bronislav Fabry Petr Osina, Emod Veress, Matti Ilmari Niemi, Tomas Sobek, Rafał Wojciechowski, Artur Lis, Piotr Jurek, Said Edaich, Jacek Srokosz.
XIII Colloquium Prawno-Historyczne Piotr Stec, Andrzej Szymański, Ewa Kozerska, Piotr Sadowski, Tomasz Scheffler, Adam Bosiacki, Dobromiła Nowicka, Rafał Wojciechowski, Rafał Kania, Marek Maciejewski, Jerzy Nikołajew, Grzegorz Białuński, Daniel Wojtucki, Mateusz Menzel, Paweł Wiązek, Tomasz Dolata, Janusz Oszytko, Paweł Sobczyk, Artur Mezglewski, Michał Poniatowski, Piotr Steczkowski, Józef Koredczuk, Bronisław Sitek, Adam Bosiacki, Magdalena Sitek, Said Edaich, Mateusz Szymura, Artur Lis, Tomasz Kruszewski, Paweł Fiktus, Andrzej Pasek, Tadeusz J. Zieliński.
XIV Colloquium Prawno-Historyczne Piotr Stec, Piotr Sadowski, Andrzej Szymański, Ewa Kozerska, Tomasz Scheffler, Marek Maciejewski, Józef Koredczuk, Włodzimierz Kaczorowski, Stanisław Leszek Stadniczeńko, Bronisław Sitek, Artur Mezglewski, Tomasz Kruszewski, Jerzy Nikołajew, Aleksandra Szymańska, Renata Świrgoń-Skok, Wojciech Kosior, Justyna Stadniczeńko, Mateusz Szymura, Paweł Wiązek, Piotr Pilarczyk, Łukasz Jan Korporowicz, Dariusz Łysak, Andrzej Pasek, Marek Bielecki, Edyta Włodarczyk, Paweł Fiktus, Michał Poniatowski, Mateusz Menzel, Anna Tunia, Paweł Sobczyk, Jerzy Nikołajew, Mariusz Grabowski, Tomasz Dolata, Tomasz Rakoczy, Bartosz Janczak, Janusz Oszytko, Said Edaich, Monika Tomaszewska.
XV Colloquium Prawno-Historyczne
Piotr Sadowski, Andrzej Szymański, Ewa Kozerska, Włodzimierz Kaczorowski, Artur Mezglewski, Paweł Sobczyk, Anna Tunia, Józef Koredczuk, Tomasz Kruszewski, Malina Novkirishka-Stoyanova, Konrad Walczuk, Marek Bielecki, Jerzy Nikołajew, Maciej Wojtacki, Jakub Skomiał, Mateusz Szymura, Mariusz Grabowski, Dariusz Łysak, Paweł Wiązek, Paweł Fiktus, Janusz Oszytko, Michał Skwarzyński.
Zwyczajowo Opolskie Colloquium Prawno-Historyczne uświetnia uroczystość wręczenia nagrody Peregryna z Opola – za umiłowanie sprawiedliwości, ufundowanej przez Stowarzyszenie Katolickie „Civitas Christiana” – Oddział w Opolu.
Niewiele wiemy o Peregrynie z Opola. Nie wiemy, gdzie ani kiedy się urodził. Nie wiemy, gdzie studiował ani kiedy umarł. Nie wiemy, czy bardziej czuł się Polakiem, czy Niemcem. Peregryn z Opola (XIII – XIV w.) A jednak dzieło, jakie po sobie pozostawił, odzwierciedla wielkość tego człowieka. W średniowieczu jego sława docierała do wielu miejsc Europy.
Jego kazania Sermones de tempore i de sanctis, napisane w języku łacińskim, przypuszczalnie w Raciborzu, między rokiem 1295-1304, znane były w wielu krajach Europy. Rękopisy jego kazań znajdowały się między innymi w Raciborzu, Wrocławiu, Żaganiu, Zielonej Górze, Pradze, Wiedniu, St. Florian, Monachium, Erfurcie, Dreźnie, Lipsku, Zurychu, Bazylei, Einsiedeln, Kopenhadze, Budapeszcie, Londynie, Oxfordzie i Watykanie. W tamtych czasach fakt ten świadczył o sławie opolskiego dominikanina. W XV w. kazania Peregryna były siedmiokrotnie wydawane w takich miastach jak Kolonia, Strasburg i Ulm. Niedawno staraniem Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie i Uniwersytetu Opolskiego ukazało się polskie tłumaczenie tych kazań.
Jakie fakty są zatem pewne w życiorysie Peregryna? Był dominikaninem – członkiem bardzo wpływowego wówczas w Europie zakonu. W 1303 r. pełnił funkcję przeora konwentu św. Jakuba w Raciborzu, a w 1305 r. przeora klasztoru św. Wojciecha we Wrocławiu. Trzykrotnie został wybrany prowincjałem polskiej prowincji dominikanów – w 1305, 1312 i 1322 r., mimo iż faktycznie urząd ten pełnił dwukrotnie, w latach 1305-1312 i 1322-27. Wyboru na prowincjała dokonanego przez kapitułę w Krakowie w 1312 r. nie przyjął. Wcześniej w tym samym roku reprezentował polską prowincję na kapitule generalnej w Carcassonne. 7 października 1310 r. przewodniczył kapitule prowincjalnej w Elblągu, która na prośbę ówczesnego papieża wyraziła swoją opinię o zakonie krzyżackim. W 1316 r. Peregryn poświadczał dokument wystawiony przez księcia Leszka dla księżnej Ofki i dominikanek raciborskich, a w 1333 r. dokument dominikanek we Wrocławiu. 1.05.1318 r. został powołany przez papieża na urząd inkwizytora. Urząd ten sprawował do 1327 r.
W bulli papieskiej z 1318 r. Peregrynus został określony “opoliensis”, co oczywiście nie musi oznaczać, iż urodził się w Opolu, ale zapewne gdzieś w naszym regionie. W tamtych czasach zakonnikami byli przeważnie synowie mieszkańców miast, ale znane są i przypadki wiejskiej proweniencji.
Romańskie imię Peregryn, występujące tak u ludności polskiej, jak i niemieckiej XIII i XIV w., nie pomaga nam w ustaleniu jego tożsamości etnicznej. Przez Polaków imię to było wymawiane jako Grzymek lub Pielsz.
Spotykamy różne stanowiska co do etnicznej tożsamości Peregryna. Niektórzy niemieccy historycy przedstawiali argumenty za jego związkami z kulturą germańską, np. miałyby o tym świadczyć dwa niemieckie słowa w kazaniach Peregryna.
Jednakże wiele racji może wskazywać na polskość Peregryna. Dwa niemieckie słowa w rękopisach znajdujących się na terenie Niemiec mogły być tylko późniejszym dodatkiem przepisujących kazania. Dominikanie raciborscy pozostawali w ścisłej łączności z rodziną książęcą tam panującą, a ta poczuwała się do polskości. Peregryn przez wiele lat przewodniczył prowincji polskiej. W jego kazaniach są także te o św. Wojciechu czy św. Stanisławie. W kazaniach de tempore Peregryn odnosił się do polskiej, a nie niemieckiej konkretyzacji geograficznej. Wybór na prowincjała w 1305 r. dokonał się w klimacie wydarzeń politycznych korzystniejszych dla polskiej racji stanu i został poprzedzony odwołaniem filoniemieckiego prowincjała Lupolda. Sprawa inkwizycji w Polsce w 1318 r. była postulatem papieża w pertraktacjach z delegacją polską ubiegającą się o koronę dla Łokietka.
Peregryn – obdarzony pragmatycznym zmysłem – reprezentował uniwersalistyczne idee średniowiecznej Europy. Pisał: “Z postanowienia bowiem Bożego żaden kraj nie jest samowystarczalny we wszystkim, ale jeden drugiemu pomaga i to właśnie za pośrednictwem handlu”. Kazania Peregryna tak bardzo popularne w średniowiecznej Europie miały być materiałem pomocniczym, czymś w rodzaju podręcznika dla dominikańskich kaznodziei. Są one zabytkiem literackim. Nie zawsze są w pełni oryginalne. Peregryn czerpał z różnych źródeł, choćby z Legenda Aurea Jakuba de Voragine’a. Dzięki licznym przykładom, jakie zamieścił, czyta sieje w sposób absorbujący.
Z kazań tych wyłania się obraz Boga sprawiedliwego, ale także – dobrego, łaskawego, bliskiego, hojnego, miłosiernego, szczodrobliwego. Wiele razy wzywając do pokuty przypominał kaznodzieja o nieodzowności sądu Bożego. Nie przeszkadzało mu to w reprezentowaniu personalistycznej filozofii życia. Pisał: “nikogo nie powinniśmy mieć w pogardzie”. Potrafił dawać dowody wielkiej empatii i wrażliwości na krzywdy społeczne i piętnować ówczesne przestępstwa, choćby takie jak podpalanie cudzego mienia.
Treść kazań pozwala dostrzec nam, iż na sercu leżał mu bardzo problem sprawiedliwości i umiłowanie praworządności. Kilka razy przytoczył definicję sprawiedliwości niemalże identyczną z tą zawartą w Sumie Teologicznej św. Tomasza z Akwinu. Wiele razy czynił aluzje do sędziów. Pisał, iż “dary i upominki zaślepiają oczy sędziom”, czy też: “Niechaj wstydem zapłoną sędziowie… którzy lekceważąc sprawiedliwość pozwalają się komuś przekupić i przechodzą na jego stronę”. Kazania Peregryna są odzwierciedleniem jego głębokiej wiary.
Peregryn został mianowany inkwizytorem dla Śląska, będąc równocześnie jednym z pierwszych inkwizytorów w Polsce. Jego zadaniem było przede wszystkim zwalczanie błędnych poglądów. Trzeba przyznać, iż nie zachowały się żadne źródła, które świadczyłyby, w ścisłym tego słowa znaczeniu, o inkwizytorskiej działalności Peregryna. Zdaje się, iż nie uciekał się on do radykalnych decyzji, gdyż w roku rezygnacji Peregryna z urzędu inkwizytora ówczesny papież apelował o radykalniejszą walkę z herezjami. Niektórzy historycy uważają, iż urzędu swojego nie pełnił surowo, argumentując to tym, że brakuje z tamtych czasów wiadomości o prześladowaniu innowierców na Śląsku. Peregryn jako inkwizytor musiał być świetnie wykształconym, biegłym w prawie i zaprawionym w kaznodziejstwie.
Nie powinno nas dziwić to, iż kapituła zebrana w Elblągu pod przewodnictwem Peregryna wydała tak bardzo pozytywne świadectwo o Krzyżakach, którzy na początku XIV w. na ogół postrzegani byli pozytywnie. W Elblągu Krzyżacy wybudowali szpital. Pomyśleli nawet o leprozorium. Papież Grzegorz IX w czwartej dekadzie XIII wieku usilnie prosił polskich dominikanów, aby ci śpieszyli z pomocą Krzyżakom i zachęcali do wypraw przeciwko Prusom.
Peregryn był człowiekiem wielkiego formatu. Przez lata służył nie tylko Śląskowi, ale całej Polsce. Jako kaznodzieja głosił ludziom Boga. Jako inkwizytor nawracał i ukonkretniał sprawiedliwość. Jako prowincjał dowodził wielką rzeszą wpływowych wówczas zakonników.
Niegdyś sławny, przez wieki zapomniany Peregryn zasłużył sobie na poczesne miejsce w naszej zbiorowej świadomości. Dowodem wzrostu zainteresowania jego postacią jest fakt, iż znajdująca się przy siedzibie Uniwersytetu Opolskiego statua została “ochrzczona” jego imieniem.
Laureatów nagrody wyłania kapituła nagrody w skład, której wchodzą: Przewodniczący SK Civitas Christiana – Oddział w Opolu – Tadeusz Staszczak, a także dotychczasowi laureaci nagrody:
- Wolfgang Globisch, ks., duszpasterz mniejszości narodowych
- Piotr Kołoczek, ks. dr, oficjał Sądu Diecezji Opolskiej
- Hubert Kowol, ks. dr, obrońca węzła małżeńskiego
- Piotr Sadowski, ks. dr, adiunkt WPiA UO
- Stanisław Leszek Stadniczeńko, prof. nauk prawnych
- Wiolantyna Mataniak, prokurator
- Tadeusz Domińczyk, sędzia Sądu Najwyższego
- Andrzej Kerner, redaktor
- Helena Świątczak, psycholog
- Józef Krawiec, ks., kapelan więzienny
- Jan Korzeniowski, przewodniczący Zarządu Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Romów w Rzeczypospolitej Polskiej z Siedzibą w Kędzierzynie-Koźlu
- Halina Łubniewska, społecznik, prezes Stowarzyszenia Uniwersytetu III Wieku w Opolu
- Paweł Kozerski, społecznik, historyk, dyrektor Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu
- Emile Bejjani, prof. nauk prawnych, sędzia Rady Konstytucyjnej Republiki Libańskiej
- Franciszek Longchamps de Bérier, prof. nauk prawnych
- Ziemowit Gawski, prezes Katolickiego Stowarzyszenia “Civitas Christiana”
- Barbara Łagoda, pedagog
- Alfons Nossol, ks. arcybiskup, prof. nauk teologicznych
- Wojciech Dajczak, prof. nauk prawnych
- Joanna i Gerard Wilczkowie, społecznicy
- Józef Krukowski, prof. nauk prawnych
- Janusz Sondel, prof. nauk prawnych
- Edmund Podzielny, ks. infułat, proboszcz
- Sebastiano Tafaro, prof. nauk prawnych
- Marek Kuryłowicz, prof. nauk prawnych
- Stanisława Śliwińska, społecznik
- Marek Maciejewski, prof. nauk prawnych
- Hugolin H. Langkammer, prof. nauk teologicznych
- Bogdan Koczor, ks., społecznik
- Teresa Rojek, społecznik
- Jerzy Dzierżanowski, ks. dr, duszpasterz rodzin
- Leonard Makiola ks. dr, społecznik
- Danuta Starzec, redaktor
- Ewa Ferenc-Szydełko, profesor WPiA UO
- Ryszard Zembaczyński, prezydent Miasta Opola
- Antoni Maziarz, dr, adiunkt WHP UO
- Margarita Cebula – siostra zakonna
- Urszula i Piotra Dziamarscy – społecznicy
- Włodzimierz Kaczorowski – profesor
- Marcin Marsollek, ks. mgr, diecezjalny duszpasterz trzeźwości
- Jerzy Niedzielski, ks. ppłk rez., były kapelan Wojska Polskiego
- Jan Ostrowski, społecznik
- Anna Myszyńska, społecznik
- Ryszard Winiarz, brat zakonny, społecznik
- Tadeusz Jacek Zieliński, profesor
- Zygmunt Lubieniecki, ks. dr, społecznik
- Zbigniew Kwaitkowski, profesor, sędzia
- Zbigniew Kuśnierz – społecznik
- Artur Mezglewski – ks. profesor, społecznik
- Józef Szymeczek, dr, społecznik
- Małgorzata Kozak, społecznik
- Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris
- Magdalena Przysiężna-Pizarska, dr, społecznik
- Eugeniusz Kret, brat zakonny, społecznik
Wręczanie nagrody Peregryna z Opola podczas Opolskiego Colloquium Prawno-Historycznego stanowi dowód na korelację teorii prawa i ukonkretniania sprawiedliwości. Choć nie zawsze jest łatwo „oddać każdemu to co jego” to jednak szereg pozytywnych postaw i działań dowodzi, że umiłowanie sprawiedliwości jest nie tylko abstrakcyjną kategorią myślową, ale i imperatywem sumienia.